Avrupa’nın farklı ülkelerinde 70’i aşkın medya çalışanının çağrısıyla Belçika’nın Aalst kendinde bir araya gelen Kürt gazeteciler yeni döneme cevap olabilecek bir örgütlenmeyi tartıştılar ve “Avrupa’daki Kürdistanlı Basın Emekçileri Kolektifi” kurma kararı aldı. 

Kürt medyasının önemli çoğunluğunun desteğini alan buluşma, 19 Nisan günü başladı. İki gün planlanan ve tamamen Kürtçe yapılan toplantıda, Kürt medyasının içinde bulunduğu durum, içinden geçilen siyasi süreç ve Kürt medyasının rolü tartışıldı. 

Özellikle dijital medya çağında Kürt medyasının yeni koşullara kendisini uyarlaması önerilirken, bu alandaki tekelleşme, dezenformasyonlar ve kitleler üzerinde kontrol kurma yönündeki tehlikelere karşı daha güçlü medya örgütlenmelerine ihtiyaç olduğu vurgulandı. 

Medyanın rolünün sadece ifşa etmek değil, aynı zamanda dönüştürmek ve inşa etmek olduğu ifade edildi. 

Toplantıda Kürt medya alanında kadınların elde ettiği tecrübeler ve kurumsallaşmasının altı da çizildi. 

Tartışmalar sırasında gazeteci Gulistan İke, Kürtlerin elde ettiği tecrübeleri paylaşması için online bir medya akademisi kurulması yönünde bir öneride bulundu. Gülistan İke ayrıca, Kürt basın tecrübelerinin kalıcılaşması için yazılı bir belgeye dönüştürülmesinin önemine vurgu yaparken, “Kendini tekrar eden durumdan çıkılmalı. Medya toplumdan önemli ölçüde uzaklaştı, bu ciddi bir sorundur. Toplumsal sorunlar karşısındaki hassasiyetler zayıfladı. Medya, ifşanın yanı sıra, toplumsal inşada, zihniyet değişiminde rolünü oynamalı” dedi. 

Toplantıda, özellikle Güney Kürdistan merkezli bir medya kuruluşunun çok eşliliği teşvik eden cinsiyetçi yayınları da eleştirildi.

Toplantının son gününde nasıl bir örgütlenmeye gidilmesi gerektiğine dair görüş ve öneriler alındı. 40’ı aşkın medya çalışanının katıldığı ikinci gün tartışmalarında “Dernek”, “Ağ”, “Federasyon”, “Kolektif”, “Birlik” ve “İnisiyatif” gibi örgütlenme biçimleri ele alınırken, merkezinin neresi olacağı üzerine de tartışmalar yürütüldü.

Kurulacak oluşumun, uluslararası basın örgütleri ile ilişki geliştirmesi gerektiği vurgulandı. Bu oluşumun dernek statüsünde olması ve merkezinin Brüksel olması yönünde ortak görüş oluştu. 

Önerilen isimler arasında Avrupa’daki Kürdistanlı Basın Emekçileri Kolektifi (Kolektîfa Medyakarên Kurdistanê li Ewropa), oy çokluğu ile kabul edilen isim oldu. İsim Kürtçe adıyla kayda geçirildi. 

Dernek statüsünde kolektif çalışmasını yürütmek için, 11 kişilik bir komite önerildi ve oylama sonucu kabul edildi. Ancak komite için belirlenen dört kadın ve beş erkekten oluşan 9 kişi, daha sonra kendi aralarında komiteye iki kişiyi daha dahil etmekle sorumlu kılındı. 

Oluşturulan komite, derneğin kurulması ve ilanının yapılacağı bir geniş bir konferansı organize etmekle görevlendirildi. 

SONUÇ BİLDİRGESİ

Tartışmalar ve öneriler sonucunda hazırlanan toplantının sonuç bildirgesi şöyle:

“Kürtler, yüzlerce yıldır özgürlükleri için mücadele etmektedir. Bu mücadelede, şüphesiz Kürdistan medyasının büyük bir etkisi olmuştur. Kürdistan gazetesinin kuruluşundan bugüne kadar Kürtler, medya alanındaki mücadele ve çalışmalarında hem ağır bedeller ödemiş hem de büyük kazanımlar elde etmiştir. Bugün dünyanın dört bir yanında onlarca Kürt ve Kürdistanlı televizyon kanalı, yüzlerce gazete ve dergi bulunmaktadır. Ayrıca içinde bulunduğumuz çağa uygun olarak, dijital medya ağlarında da Kürtler ve Kürdistanlılar yerlerini almışlardır. Bu gelişmelerin yanı sıra, Kürdistan’ın dört parçasında bazı medya örgütlerimiz de çalışmalarını sürdürmektedir. Bu bağlamda, geçmiş yıllarda yurt dışında, özellikle Avrupa’da örgütlenme yönünde bazı çalışmalar yapılmıştır. Ancak ne yazık ki Avrupa’daki bu eksiklik bugüne kadar giderilememiştir.

Hem örgütlenme sorunları hem de Avrupa’daki Kürdistan medya çalışanlarının özel sorunları için, Kürdistan medya kurumlarının ve örgütlerinin temsilcileri ile bazı gazeteci ve medya çalışanı şahsiyetler, 19 ve 20 Nisan tarihlerinde Belçika’nın Aalst şehrinde bir araya geldi.

Bu konferansta, hem Kürtlerin ve Kürdistan coğrafyasının içinde bulunduğu mevcut durum hem de Kürt medyası ve gazeteciliği kapsamlı bir şekilde tartışıldı. Çok sayıda değerli eleştiri ve öneri ortaya konuldu. Sonuç olarak, tüm katılımcılar, Avrupa’da yaşayan Kürdistanlı gazetecilerin özgür bir örgütlenme çerçevesinde bir araya gelmesi gerektiği, böylece bu örgütün, rollerini ve sorumluluklarını yerine getirebilmesi konusunda hemfikir oldu.

Bu çerçevede, 19 ve 20 Nisan konferansında aşağıdaki kararlar ve öneriler alındı:

• Örgütlenme için yasal bir dernek kurulması konusunda anlaşmaya varıldı; bu derneğin merkezi Brüksel olacak ve Avrupa’nın tüm ülkelerinden üye kabul edebilecek.

• Derneğin adı, çok sesli bir şekilde “Avrupa’daki Kürdistanlı Basın Emekçileri Kolektifi” olarak seçildi.

• Derneğin işlerini yürütmek için 11 kişiden oluşan bir komite kurulmasına karar verildi.

Komitenin yöneticileri olarak şu kişiler seçildi:

• Amed Dicle, Gulistan Çiya İke, Hidayet Îbrahim, Diyar Ezîz Şerîf, Roni Eylem, Niyaz Abdullah, Rojda Delal, Mahir Üzmez, Maxime Demiralp. 

• Seçilen komite inisiyatif sahibidir ve yönetim kuruluna 2 kişi daha ekleyebilir.

• Yönetim Komitesi, en geç 2025 sonbaharında yapılacak olan kuruluş konferansına kadar, Aalst Konferansı’nın kararları ve tartışmaları doğrultusunda işleri yürütme inisiyatifine sahiptir.