Fransız sağlık sendikaları hükümete eylemle cevap verecek

Fransa’da hükümet, kamu hastanelerinde aylardır süren grev ve eylemleri birkaç milyarlık ek bütçeyle çözmeye çalışırken, sağlık emekçileri, taleplerine karşılık önerileriyle ‘hayal kırıklığı’ yaratan hükümete eylemlerle yanıt vermeye devam edecek.

 Başta acil servisler olmak üzere Fransa’daki onlarca kamu hastanesinde 8 aydan bu yana grev ve eylemler devam ediyordu. Yüz binlerce sağlık çalışanının rahatsızlığına karşı Başbakan Edouard Philippe, sağlık bütçesine üç yıl boyunca ek 1,5 milyar Euro daha katılacağını duyurdu. Bu miktarın ilk dilimi 2020 yılında serbest bırakılacak.

Philippe, bu yılın başında dondurulan 400 milyon Euro kadarlık kredinin ise önümüzdeki günlerde serbest bırakılacağını belirtti. Philippe, ayrıca hükümetin Sağlık Bakanlığı’nın yapacağı malzeme alımları veya bina tamiratları için ise yıllık ek 150 milyon Euro öngördüğünü duyurdu.

Hükümetin duyurduğu plana göre, kamu hastanelerinin borç yükünün hafifletilmesi amacıyla üç yıl boyunca 10 milyar Euro kadarlık borçları devlet tarafından üstlenilecek. Ancak bunun için gerekli olan kanun tasarısı önümüzdeki yılın ilk yarısında parlamentoya sunulacak.

Başbakan Edouard Philippe’in duyurduğu önlemler kapsamındaki mali yardımların bir kısmı başkent Paris’in de dahil olduğu Ile-de-France bölgesindeki hastanelerdeki hemşire ve hasta bakıcılara ek tazminat olarak kullanılması öngörülüyor.  Bu kapsamda maaşları 1900 Euro’nun altında olan 40 bin kadar hemşire ve hasta bakıcıya yıllık ek 800 Euro tazminat ödenecek.

SAĞLIK ÇALIŞANLARI: HAYAL KIRIKLIĞI

Fransa’daki acil servislerdeki on binlerce sağlık çalışanının aylardır süren rahatsızlığına karşı hükümetin adım atmakta gecikmesinin yanı sıra sunduğu çözüm önerileri hayal kırıklığı yarattı. Daha önce Sağlık Bakanı Agnes Buzyn tarafından 750 milyon Euro kadar bir ek bütçe önerilmiş ve bu, sağlık çalışanları tarafından reddedilmişti.

Acil servislerde çalışan hemşirelerin temsil edildiği Inter-Urgences adlı kolektif adına yapılan açıklamada, hükümetin sadece ek bütçe vaatleriyle yetinmesi eleştirildi. Kolektif temsilcisi Orianne Plumet, hastanelerin kapasitelerinin ve sağlık çalışan sayısının arttırılması gibi 9 aya yakındır gündemde tuttukları taleplerin dikkate alınmadığının altını çizdi.

Inter-Hopitaux adlı bir diğer kolektiften yapılan açıklamada ise, hükümetin önerilerinin ‘büyük bir hayal kırıklığı’ olduğu vurgulandı.

30 KASIM VE 17 ARALIK’TA EYLEM ÇAĞRISI

Inter-Urgences, Inter-Hopitaux gibi kolektifler ile CGT, FO ve CFDT sendikaları tarafından yayınlanan ortak açıklamada ise, “Hükümetin önerileri, yaşanan durumun ciddiyetine cevap niteliğinde değildir” denildi. Açıklamada, 30 Kasım’da ‘duyarlılık oluşturma’ amaçlı eylem; 17 Aralık tarihinde ise ülke genelinde grev ve eylemlilik çağrısı yapıldı.

SON YILLARDA KAPASİTEDE CİDDİ DÜŞÜŞ

Fransa’da 3 bin 100 civarındaki sağlık kurumunun tam gün yatak kapasitesi 410 bin civarında. Ancak bunun 250 bin kadarı bin 400’e yakın kamu hastanesi ve kliniğince sağlanıyor. Üstelik kamudaki yatak kapasitesi 2000’li yıllara oranla 60 bin kadar azaldı. Yarım gün kapasiteli yatak sayısı ise 75 bin civarında.

Toplamda 1 milyon kişinin istihdam edildiği sağlık sektöründeki doktor, hemşire veya hasta bakıcı gibi doğrudan tıbbi çalışanların sayısı ise 200 bin civarında. Ancak çoğunluğu idari işlerde çalışan personelin kamudaki maaşları özel sektöre oranla daha yüksek iken, hasta yoğunluğundan en fazla etkilenen sağlık çalışanları özel sektörde daha fazla maaş alabiliyor.

Kamunun ve bireylerin yaptığı toplamdaki kişi başına sağlık harcamalarının yıllık 4 bin 500 Euro’yu aştığı Fransa, birçok Avrupa ülkesi içinde milli gelire oranla sağlık harcamalarında önde geliyor. Kamuya ait CNAM adlı sigorta kurumunun hastaneler ve tedaviler için ödediği para ise 100 milyar Euro civarında. Ülkedeki tüm sağlık sigortası harcamaları 200 milyar Euro’yu aşarken, emeklilik, aile yardımları gibi tüm sosyal güvenlik sektörüne ayrılan bütçe ise 500 milyar Euro’ya yaklaşıyor. Hükümetin sunduğu ve yıllık birkaç yüz milyonla sınırlı kalan çözümler ise, realiteden oldukça uzak.

Ancak buna rağmen her 100 bin kişiye düşen 600 civarında yatak kapasitesiyle Rusya, Japonya, Güney Kore, Avusturya veya Macaristan gibi ülkelerin gerisinde kalıyor Fransa.

Sağlık sendikaları, 67 milyonluk nüfus içinde yaşlı bireylerin sayısının her geçen yıl artmasına rağmen son yıllarda yatak kapasitesinin düşmesi ve çalışan sayısının sınırlı kalmasının sorunları büyüttüğüne dikkat çekiyor.