İran, nükleer sözleşme TNP’den çekilmekle tehdit etti

Avrupa Birliği’nin İran’a karşı “ihtilaf çözüm mekanizması”nı devreye koyacakları açıklaması ardından, Tahran yönetimi nükleer silahların yasaklanması sözleşmesinden çekilmekle tehdit etti.

2015 yılında Viyana’da imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları Fransa, Almanya ve İngiltere, 14 Ocak günü ihtilaf çözüm mekanizmasını devreye koyduklarını bildirmişti. Bu mekanizma, BM Güvenlik Konseyi’nin nükleer anlaşma çerçevesinde kaldırdığı yaptırımların yeniden uygulanmasını sağlayabilir.

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Avrupalıların aldığı kararın “yasal bir temeli” olmadığını belirterek, ek tedbirler alınması durumunda “İran’ın TNP’den çekilmesinin öngörüleceği” uyarısında bulundu.

Bu açıklama İran Parlamentosu’nun internet sitesinde yer aldı. 1968 yılında sonuçlanan Nükleer Silahların yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (TNP), küresel nükleer düzenin köşe taşı olarak değerlendiriliyor.

İran rejimin nükleer faaliyetlerini sert bir şekilde sınırlayan Viyana anlaşması, ABD’nin Mayıs 2018’te tek taraflı olarak çekilmesi ve yaptırımlara dönmesinden bu yana sürekli su alıyor. Tahran yönetimi ABD’nin 3 Ocak’ta Bağdat’ta İranlı generali öldürmesinden sonra, uranyum zenginleştirme faaliyetleri önündeki tüm sınırlandırmaları kaldıran beşinci ve son aşmayı başlatmıştı.

Berlin, Paris ve Londra anlaşmaya sadık olduklarını söyleseler de İran yönetimi, ABD dışındaki imzacı ülkelerin ABD yaptırımlarını delme yönünde verdikleri sözleri tutmadığı tepkisinde bulunuyor.

Zarif, “Eğer Avrupalılar taahhütlerinden dönerlerse, İran da taahhütlerini düşürecek. Ama eğer aynı yolda devam ederlerse, bizim başka seçeneklerimiz var” diye belirtti.

Zarif’e göre İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 2018 yılında AB eski dış politika temsilcisi Federica Mogherini’ye gönderdiği üç mektupta TNP’den İran’ın çekilmeye hazır olduğu uyarısında bulunmuştu.

Pazartesi günü İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Abbas Musavi de eğer bu tartışmalar devam ederse, İran’ın nükleer anlaşmaya ilişkin “nihai ve hatta daha etkili” bir tedbir hazırladığı uyarısında bulundu. Musavi, gazetecilerin soruları üzerine detay vermeden sadece tedbirin “ciddi” olduğunu söyledi.