Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene, İran Meclisi Haber Ajansı ICANA'ya ABD’nin İran’a karşı uyguladığı ambargoya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Zengene, ABD ambargosuyla oluşan şartların İran ile Irak arasında 1980-1988 yılları arasında gerçekleşen savaş şartlarından daha ağır olduğunu belirtti.

Zengene, İran-Irak savaşı döneminde de petrol bakanı olarak görev yapıyordu. Petrol Bakanı, İran-Irak savaşı döneminde Saddam Hüseyin yönetiminin bombardıman yapmadığı zamanlarda istedikleri miktarda petrol satabildiklerini, gemi temini konusunda da sorun yaşamadıklarını, petrol parasını dünyanın tüm bankalarından çekebildiklerini ve onunla ihtiyaç duydukları malı satın alabildiklerini anımsattı. Zengene, bu sözleri ile ABD’nin Mayıs 2018’de nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekildikten sonra devreye koyduğu yaptırımlar ve İran bakancılık sistemine uyguladığı ambargonun etkilerine işaret etti.

TARİHİN EN AĞIR AMBARGOSU

Petrol satışı için geminin bulunması, paranın geri alınması ve birçok ürünün satın alınması konusunda problemlerle karşı karşıya olduklarını belirten Zengene, “Bu dönem, önceki ambargolardan çok farklıdır. Bugün İran’a karşı tarihin en ağır ambargoları uygulanıyor. Bu yüzden ne kadar şiddetli bir savaşın içinde olduğumuzu anlamalıyız. Eğer bu ağır ve çetin şartlar idrak edilmezse yanlış değerlendirmelerde bulunmuş oluruz. Bu anlamda bazılarının savaşın şiddetini hissetmediği ve idrak etmediği düşüncesindeyim" diye konuştu.

Bu şartlarda petrol sattıkları alıcıların ödemelerini yapıp yapmayacaklarından emin olmadıklarını ve bunun büyük bir risk olduğunu belirten Zengene, "Petrol Bakanlığında yürüttüğümüz faaliyetler yasa dışı değil fakat anormal yollardan gerçekleşiyor" diyerek satış için çok farklı yollar kullandıklarını söyledi.

Yaptırımlar kalkmadığı sürece ne önceki ne de şimdiki petrol satış miktarına ilişkin bilgi paylaşmayacağını söyleyen Zengene, İran'ın Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünden (OPEC) çıkma gibi bir planının olmadığını belirtti.

AMBARGO ARDINDAN PETROL İHRACATI KESKİN DÜŞÜŞ YAPTI

Petrol Bakanı Zengene, her ne kadar ambargodan önce ve şu an ne kadar petrol ihraç ettikler konusunda rakam vermekten kaçınsa da yaklaşık bir hafta önce Bloomberg ajansı, İran’ın ambargo öncesi ve ambargonun ağırlaştırılmasından sonraki petrol ihraç rakamlarını vermişti.

Bloomberg ajansının verdiği rakamlara göre 2000’li yılların başında İran aylık yaklaşık 2.5 milyon varil kadar petrol ihraç eden İran’da bu rakamın daha sonra 1.5 milyona geriledi. Petrol ihracatı, ABD ile ilişkilerin gerilmesinden sonra 1 milyon civarına düştü. Ambargonun daha da sertleştirilmesiyle birlikte İran’ın petrol ihracatının 375 bin varile indiği iddia edildi.

RUSYA İLE DOĞAL GAZ REKABETİ

Avrupa’ya verilen doğal gaz konusunda Rusya ile aralarındaki rekabete ilişkin de konuşan Zengene, Avrupa doğal gaz pazarının Rusya’nın tekelinde olduğu şeklinde değerledirmelerde bulundu.

Rusya’nın Avrupa’ya yönelik doğal gaz pazarında kimseye yol vermek istemediğinin söyleyen Zengeye, “Rusya, burada kimseye yol vermiyor ve Avrupa’da İran'ın rakibidir. O yüzden bu konuları birbirine karıştırmamalıyız. Rekabet ve dostluk iki ayrı meseledir. Seninle dost olan ülke rakip olmayacak diye bir şey yok. Biz hem dostuz hem de rakip. Rusya, kimsenin bu pazara girmesine izin vermiyor fakat bu durum bizim söz konusu pazara girmememiz için bir neden olamaz" dedi. Zengene, bu sözleri Avrupa doğal gaz pazarında Rusya ile kıyasıya bir mücadelenin olduğuna işaret etti.