AKPM şeriatı tartışacak, Türkiye de hedefte!

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKMP), 22 Ocak’ta Şeriat’ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uyumlu olmadığına ilişkin bir tasarıyı tartışacak ve oylayacak.

AKPM’deki tartışma özellikle, Yunanistan’ın Batı Trakya bölgesinde, Müslüman topluluğu için şeriatın resmi olarak uygulanmasını hedefliyor. AKPM, 2010 yılında da bunu açık bir şekilde kınamıştı.

Tasarı aynı zamanda, Birleşik Krallık’ta özellikle aile kavgalarında arabulucu rolü oynayan İslami Mahkemelere de tepki gösteriyor.

Tasarı ayrıca, 1990 Kahire İslami İnsan Hakları Deklarasyonu imzacısı Avrupa Konseyi üye devletleri olan Türkiye, Arnavutluk ve Azerbaycan’a ilişkin de endişeleri ifade ediyor. İslami İşbirliği Örgütü tarafından yazılan deklarasyon, şeriatın bir hukuki formülasyonu olarak biliniyor. Bu deklarasyonda İslam’ın insani tek doğal dini olduğu vurgulanıyor.

REFAH PARİSİ KARARI

AKPM’deki tartışma, Avrupa İnsan Haklar Mahkemesi’nin (AİHM) bu konuda esnek kararlar almasına da bir cevap niteliği taşıyor.

AİHM, şimdiye kadar İslami yasalara karşı prensipte bir mahkumiyeti esas alıyordu. 13 Şubat 2003 yılında Türkiye’deki Refah Partisi’ne ilişkin AİHM kararında, şeriatın demokrasinin temel ilkeleri ile uyuşmadığına hükmetmişti. Büyük Daire kararında, RP'nin şeriata dayalı bir düzen kurma isteğinin, yöneticilerinin cihat ve şiddet çağrıları ile çok taraflı hukuk sistemi önerilerinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) aykırı olduğunu kabul etmişti.

AİHM'İN ESNEYEN YENİ KARARI

Ancak AİHM, 19 Aralık 2018’de Yunanistan’daki Molla Sali kararında aynı tutumu sergilemedi. AİHM ilk kez, Müslüman azınlıkların talep etmesi halinde devletlerin şeriat hükümlerini uygulamasına izin veren hukuki bir çerçeve belirledi.

AKPM’nin 22 Ocak’ta yapacağı tartışma, AİHM’in toplulukları gözeten ve göreceli bu yeni yaklaşımına bir tepki olarak önem kazanıyor.