Irak’ta Kürtlerin Cumhurbaşkanlığı yarışı

Irak parlamentosu bu Pazartesi akşamı, Irak Cumhurbaşkanı’nı seçmek için toplanacak.

Mayıs ayında seçilen 329 vekil, yeni Cumhurbaşkanı’nı seçmek için oylarını kullanacak. Cumhurbaşkanlığı makamı geleneksel olarak Kürtlere veriliyor.

Irak’ta Saddam rejiminin devrilmesi ardından ilk çok partili seçimler 2005 yılında gerçekleşti. O tarihten bu yana Cumhurbaşkanlığı görevi hep YNK’den bir adaya verildi. Bu anlaşma kapsamında ilk Cumhurbaşkanı YNK’nin tarihi lideri Celal Talabani oluştu.

Rakip parti KDP ise Federal Kürdistan Bölgesi Başkanlığı’nı üstleniyordu. Ancak görev süresi, seçimler yapılmadan uzatılan Mesut Barzani, Eylül 2017’deki bağımsızlık referandumu ve Irak merkezi yönetiminin tartışmalı bölgeleri el koyması ardından, Başkanlık görevini bıraktı. Yeri halen doldurulmadı.

Bölgede yeni koşullar oluşurken, ilk kez KDP kendi adayı olarak Fuad Hüseyin’i cumhurbaşkanlığı makamı için önerdi. Diğer beş adayın da biri hariç, tümü Kürtlerde oluşuyor. Kürt olmayan adayın Sünni bir Arap olduğu kaydediliyor.

BERHEM SALİH VE FUAD HÜSEYİN KARŞI KARŞIYA

Güney Kürdistan’da birbirine rakip olan KDP ve YNK, artık Bağdat’ta da birbiriyle yarışıyor. Her iki partinin adayları, diğer grupların desteğini almak için görüşmeler yapıyor. 58 yaşındaki Berham Salih, daha önce Bağdat’ta Başbakan yardımcısı ve Kürdistan Bölgesi Başbakanı olarak görev yapmıştı. Bu açıdan, Bağdat’ta diğer yöneticileri ikna etmek için tüm avantajlara sahip.

Karşısındaki KDP’nin 69 yaşındaki adayı Fuad Hüseyin, Mesud Barzani’nin eski kabine müdürüydü. Saddam Hüseyin karşıtı muhalefette bulunan Hüseyin de Bağdat’ta bir çok açıdan ağırlığa sahip. Hüseyin, Berhem Salih ile birlikte ABD’nin Irak işgali sonrası kurduğu geçici yönetimde yer almışlardı. Ayrıca, bölgedeki Kürtlerin çoğunluğu Sünni olmasına rağmen Hüseyin’in Şii inancından olması, Bağdatlı yöneticilerin desteğini almasını sağlayabilir.

Irak Anayasası’na göre Cumhurbaşkanı’nın Çarşamba gününden önce belirlenmesi gerekiyor. Eğer Pazartesi günü hiçbir aday oyların üçte ikisini elde edemezse, sonraki gün yeniden oturum yapılacak.