Fransız, La Croix gazetesi 1883’te kuruldu. Hristiyan ve Katolik bir nitelik taşıyan gazete, Türkiye’de beş yıl önceki Gezi hareketini yazdı. Fransa’nın üçüncü büyük ulusal gazetesi olan La Croix, Gezi olaylarının bıraktığı hatıranın beş yıl sonra Türkiye’yi halen tedirgin ettiğinin altını çizdi.

Gazete beş yıl sonraki durumu şöyle özetledi: “Olağanüstü Hal altında ve seçim kampanyasının ortasındaki bir Türkiye’de, sivil toplum ve Türk siyasi çevresi halen bu spontane hareketin izini taşıyor.”

“HAYALETLER ARASINDA DOLAŞIYORUM”

Gezi hareketinde yer alan genç sanatçı Zeyno Pekünlü, Gezi parkına dikkat çekerek, “Buraya her geri geldiğimde, hayaletler arasında dolaşıyormuş hissi taşıyorum” diyor. Gezi’nin siyasi aktörlerin çeşitlenmesine hizmet ettiğini belirten Pekünlü, “Söz hakkı olanlar sadece partiler değildi, sivil toplumdan çıkan grupların da vardı” diyerek, dernek çevreleri, ekolojistler, feministler ve LGBT’ye işaret ediyor. Pekünlü, “Eğer siyasi konjonktür böylesine radikal bir şekilde değişmeseydi, muhtemelen uzantıları olacaktı” diye ekliyor.

Gazete, sonrasını şöyle tasvir ediyor: “Beş yıl sonra Türkiye değişti. Recep Tayyip Erdoğan rejimi, Temmuz 2016 başarısız darbe teşebbüsü ardından kurulan Olağanüstü Hal lehine sertleşti: Nisan 2017’de Cumhurbaşkanı’na tam yetki veren anayasa reformu referandumla kabul edildi; Kürt gerillası PKK ile ateşkes artık uzak bir hatıra olarak kaldı.”

Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ilişkin bir biyografi yazan araştırmacı Jean-­François Pérouse, “Gezi, çok kutuplaşan Türk siyasi alanı ve hayalinin yeniden biçimlenmesini ilan ediyordu” diye analiz ediyor.

GEZİ HDP’NİN DNA’SIDIR

Gezi hareketinin halen aktif olan sayısız dernek ortaya çıkardığına dikkat çeken La Croix, başta HDP olmak üzere siyasi muhalefet manzarasının dönüşmesine katkı sağladığını kaydetti.

HDP Milletvekili Beyza Üstün, “Partinin felsefesi Gezi’nin dersleri ve aktörlerinin çeşitliliğinden esinleniyor. Gezi siyasi oluşumumuzun doğuşundan uzantısını bulan mücadelelerin amaç birliğidir. Gezi, partimizin bir tür DNA’sıdır” diyor.

BATI’DAKİ MAYIS 68 İLE KIYASLANABİLİR

Peki Gezi ruhu kaybolmaya mahkum mu? Sosyolog Demet Lüküslü şöyle diyor: “Bu hareketi, Batı’daki Mayıs 68 ile kıyaslayabiliriz. Gezi, çoğunun hissettiği rahatsızlığın ifade edilmesini ve alternatiflerin mümkün olduğunu anlamayı sağladı. Etkiler belki uzun vadede daha görünür olacaktır, zira gerçekten de yeni bir siyasi söylemin doğmasına tanık olduk.”