Kürt edebiyatının acı günü: Melekşa yaşama veda etti

Kürt edebiyatının önemli şairlerinden Celal Melekşa yaşadığı Doğu Kürdistan'ın Sine kentinde geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.

69 yaşındaki Celal Melekşa hem şah hem de İslam Cumhuriyeti döneminde devrimci/yurtsever şiirlerinden dolayı birçok kez zindanlara atıldı.

Rejimlere teslim olmayı red eden Melekşa özgür olduğu zamanlarda ise sürekli baskı ve yıldırma siyasetleriyle yüz yüze kaldı.

Celal Melekşa, Doğu Kürdistan’ın Sine kentine bağlı Melekşa köyünde 1951 yılında dünya geldi. Yurtsever bir ailede büyüyen Melekşa, ilkokulu doğduğu köyde okudu, geri kalan eğitimini ise Sine’de tamamladı.

Gençlik yıllarında Farsa şiirlerle edebiyata giriş yapan Melekşa, kısa bir süre içinde edebiyat otoritelerinin dikkatini üstüne çekmeyi başlardı ve her hangi bir kitaba sahip olmadan İran Yazarlar Birliği’ne üye olmayı başardı.

1979 yılındaki İran İslam Devrimi’nden önce Halkın Mücahitleri saflarında yer devrimci mücadelesini sürdüren Melekşa, daha sonraki yıllarda ise İran Komünist Partisi’nin Kürdistan’daki örgütü Komele’ye geçti.

Yazdığı şiirler yüzünden birçok kez tutuklu kalan Melekşa, Humeyni’nin önderliğindeki İran İslam Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonra Farsça yazmaktan vazgeçip, hayatının geri kalanını Kürtçe edebiyata hizmet ederek geçirdi.

KOBANÊ ŞİİRİ REJİMİ KORKUTTU

Celal Melekşa, 15 yıl boyunca Doğu Kürdistan’ın önde gelen edebi organlarından olan Sirwe dergisinin Yayın Kurulu üyeliğini yaptı, bu yıllar içerisinde kaleme aldığı şiirleriyle Rojhilat halkına ışık olmaya çalıştı. Dünya çapında büyük yankı yapan Kobanê direnişinin sürdüğü günlerde yazdığı şiir ise İran rejimini korkutacaktı.

Kobanê şiirinin bütün Rojhilat ve İran’da yayılmasının ardından Sine Emniyet Müdürlüğü’ne çağrılan Melekşa, İran devlet güçleri tarafından tehdit edildi. Ardından birçok kez baskılarla karşılaşan Melekşa tavrından vazgeçmeyerek “Böyle şiirler yazmaya devam edeceğim” diyerek rejime kafa tuttu.

Rejime boğun eğmeyip kalemini satmadığı için Celal Melekşa’nın hayatı fakirlik içinde geçti. Bu yüzden son söyleşilerinden birisinde elinde 10’ya yakın şiir kitabının olduğunu belirten Melekşa, ancak maddi durumunun bunları basmasına olanak vermediğini söyleyecekti. Az da olsa şiir kitaplarını basmayı başarırken, “Esir bir yüreğin prangaları” en ünlü şiir kitabı olarak kayıtlara geçti.

Ayrıca halk arasında “Heta lûtke çendî mave?’ ve “Dastanî dare pîre” şiirleriyle tanınan Melekşa, yaşadığı Sine şehrinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayata gözlerini yumdu. Onun ölümü Doğu Kürdistan edebiyatı açısından önemli bir kayıp olurken, kendisinin de bir parçası olduğu Kürdistan’ın devrimci edebiyatında şiirleriyle hep anılacak.